Guía de endemismos de la Península Ibérica
Cuando se dice que una especie es endémica de una zona se quiere decir que dicha especie está limitada a tal ámbito geográfico y que no se encuentra de forma natural en ninguna otra parte del mundo. Por ello, cuando se indica que una especie es endémica de cierta región, significa que sólo es posible encontrarla de forma natural en ese lugar. La Península Ibérica es una zona rica en especies endémicas por su proximidad con África, a la paleogeografía de la zona y a las glaciaciones pleistocénicas en las que la Península funcionó como un refugio glaciar.
Existen alrededor de 500 especies de plantas invasoras y cerca de un centenar de animales, entre los que destacan las 25 especies de peces de agua dulce que en la actualidad constituyen el 30% del total de especies de fauna piscícola. Además se ha constatado la presencia de 108 especies de mascotas. Algunas de estas endemismos de la Península Ibérica son especialmente conocidas por los daños económicos que generan, como el caso del mejillón cebra en el Bajo Ebro, que la Confederación Hidrográfica del Ebro valoraba en 2 millones de euros anuales. Pero además suponen una amenaza para nuestra biodiversidad, por los impactos que causan sobre las especies nativas por depredación, competencia, hibridación, introducción de enfermedades y parásitos, que están afectando ya a especies como el cangrejo de río autóctono, la trucha común, el visón europeo, el turón, el galápago europeo y leproso, etc.
En esta guía te damos a conocer estas especies para que aprendas a identificarlas.
Puede consultar 508 endemismos ibéricos.Arthropoda
Buthus montanus Lourenço & Vachon, 2004. Lourenço, Wilson R. & Max Vachon. 2004. Considérations sur le genre Buthus Leach, 1815 en Espagne, et description de deux nouvelles espèces (Scorpiones, Buthidae). Revista Ibérica de Aracnología 9: 81-94.

Carabus lusitanicus Fabricius, 1801. Fabricius, J.C. Systema Eleutheratorum secundum ordines, genera, species; adiectis synonymis, locis, observationibus, descriptionibus. -. Tomus I, xxiv + 506 pp. (Kiel: Bibliopolii Academici Novi). (1801).

Carabus pyrenaeus Audinet-Serville, 1821. Audinet-Serville, J.G.A. Faune Française, ou histoire naturelle, générale et particulière, des animaux qui se trouvent en France, constamment ou passagèrement, à la surface du sol, dans les eaux qui le baignent, et dans le littoral des mers qui le bornent. Coléoptères. -. 96 pp. + 12 pls. (Paris: LEVRAULT). (1821).

Castianeira badia (Simon, 1877). Simon, E. Description de deux espèces du genre Agroeca. Annales de la Société Entomologique de France (5) 7(Bull.): 189-190. (1877).

Eumigus punctatus (Bolívar, 1902). Bolívar, I. (1902) Ortópteros nuevos de España. Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural 2, 86?88.
Hoplia chlorophana Erichson, 1848. Erichson, W.F. Naturgeschichte des Insecten Deutschland. I.Coleoptera, Scaphidilia, Scarabaeides. Nicolaischen Buchhandlung, Berlin (1847-1848) 1(3):1-968. (1848).

Iberosiro rosae Giribet, Merino-Sainz & Benavides, 2017. The systematics and biogeography of the mite harvestman family Sironidae (Arachnida : Opiliones : Cyphophthalmi) with the description of five new species. Invertebrate Systematics 31(4) 456-491 https://doi.org/10.1071/IS16086

Jekelius hernandezi (López-Colón, 1988). López-Colón, J.I. "El ""Género"" Thorectes Mulsant, 1842 en la Fauna Europea". Giornale Italiano di Entomologia 7(41):355-388. (1995).

Jekelius hispanus (Reitter, 1893). López-Colón, J.I. "El ""Género"" Thorectes Mulsant, 1842 en la Fauna Europea". Giornale Italiano di Entomologia 7(41):355-388. (1995).

Leiobunum defectivum Rambla, 1959. Rambla, M. (1959) Contribuciones al Estudio de los Opiliones de la fauna Iberica. Opiliones de la Sierra de Guadarrama. Publicaciones del Instituto de Biologia Aplicada 29, 59?110.

Libelloides hispanicus (Rambur, 1842). Rambur, [J.] P. Histoire naturelle des insectes, névroptères. Librairie encyclopédique de Roret. Fain et Thunot, Paris. (1842).

Licinus aequatus Serv., 1821. Audinet-Serville, J.G.A. Faune Française, ou histoire naturelle, générale et particulière, des animaux qui se trouvent en France, constamment ou passagèrement, à la surface du sol, dans les eaux qui le baignent, et dans le littoral des mers qui le bornent. Coléoptères. -. 96 pp. + 12 pls. (Paris: LEVRAULT). (1821).

Podisma cantabricae Morales-Agacino, 1950. Morales-Agacino, E. (1950) Breves notas sobre los Podismini de la Península Ibérica (Orth. Acrid.). Eos, Revista española de Entomología Tomo extraord., 367?384.

Roeweritta carpentieri (Roewer, 1953). Mediterranean Opiliones Palpatores. Abh. naturw. Ver. Bremen, 33 (2): 201-210. Bremen.

Steropleurus andalusius (Rambur, 1838). Faune entomologique de lAndalousie 2:49-51, Pl. 3, fig. 3,4

Synephippius obvius (Navás, 1904). Navás, L. (1904) Notes zoológicas. VI. Excursión de la Sociedad Aragonosa de Ciencias Naturales a la Sierra de Guara. Boletín de la Sociedad Aragonesa de Ciencias Naturales 3, 190?201.

Chordata
Aquila adalberti C. L. Brehm, 1861. Ber. XIII. Vers. Deutsch. Orn. Ges. (1860) p. 60

habitual invernante residente ocasional de paso estival
Iberolacerta galani Arribas, Carranza y Odierna, 2006. Arribas, O.; S. Carranza & G. Odierna. Description of a new endemic species of mountain lizard from Northwestern Spain: Iberolacerta galani sp. nov. (Squamata : Lacertidae). Zootaxa 1240: 1-55. (2006).

Iberolacerta monticola Boulenger, 1905. A contribution to our knowledge of the varieties of the wall-lizard (Lacerta muralis). Trans. Zool. Soc. London, 17: 351-436

Lepus castroviejoi Palacios, 1977. Doñana, Acta Vertebr. vol.1976, 3 2 p.205

Picus sharpei (Saunders, H., 1872). Proc. Zool. Soc. London p. 153

habitual invernante residente ocasional de paso estival
Podarcis carbonelli Perez-Mellado 1981. Perez-Mellado, V. Nuevos Datos sobre la Sistematica y Distribucion de Podarcis bocagei (SeoaNe, 1884) (Sauria, Lacertidae) en la Peninsula Iberica. Amphibia-Reptilia 2: 259-265. (1981).

Podarcis guadarramae (Boscá, 1916). Boscá, E. Dos observaciones a propósito de la Lacerta muralis en España. Bol. R. Soc. Española Hist. Nat. 16: 327-330. (1916).

Podarcis pityusensis (Boscá, 1883). Boscá, E. Exploración herpetológica de la isla de Ibiza. An. Soc. Española Hist. Nat. Madrid 12: 241-250. (1883).

Podarcis virescens Geniez, Sá-Sousa, Guillaume, Cluchier y Crochet, 2014. Geniez, Philippe; Paulo Sá-Sousa, Claude P. Guillaume, Alexandre Cluchier, Pierre-André Crochet. Systematics of the Podarcis hispanicus complex (Sauria, Lacertidae) III: valid nomina of the western and central Iberian forms. Zootaxa 3794: 1?51. (2014).

Magnoliophyta
Aconitum napellus subsp. castellanum Molero & C. Blanché. Molero Mesa & C. Blanché. In: Anales Jard. Bot. Madrid 41: 213. (1984).
Adenostyles alliariae subsp. hybrida (DC.) Tutin
Ver Adenostyles alpina subsp. pyrenaica (Lange) M. Dillenb. & KadereitAnchusa undulata subsp. granatensis (Boiss.) Valdés. Valdés. In: Lagascalia 10: 109. (1981).
Abejera
Anthyllis tejedensis subsp. plumosa (Cullen ex E. Domínguez) Benedí. Anales Jard. Bot. Madrid 56: 288 (1998)
Anthyllis vulneraria subsp. arundana (Boiss. & Reut.) H. Lindb. Acta Soc. Sci. Fenn., Ser. B, Opera Biol. 1(2): 77 (1932)
Anthyllis vulneraria subsp. balearica (Coss. ex Marès & Vigin.) O. Bolòs & Vigo. Butl. Inst. Catalana Hist. Nat., Secc. Bot. 38: 71 (1974)
Anthyllis vulneraria subsp. microcephala (Willk.) Benedí. Anales Jard. Bot. Madrid 56: 291 (1998)
Antirrhinum grosii Font Quer. Bol. Soc. Esp. Hist. Nat. 25: 268 (1925)

Antirrhinum mollissimum (Pau) Rothm. Feddes Repert. Spec. Nov. Regni Veg., Beih. 136: 66 (1956)

Arenaria aggregata subsp. pseudoarmeriastrum (Rouy) G. López & Nieto Feliner. G. López, Nieto Fel. In: An. Jard. Bot. Madrid, 42(2): 356 (1985 publ. 1986).
Arenaria grandiflora subsp. incrassata (Lange) C. Vicioso. Anales Jard. Bot. Madrid 6(2): 29 (1946)

Arenaria tetraquetra subsp. amabilis (Bory) H. Lindb. Acta Soc. Sci. Fenn., Ser. B, Opera Biol. 1(2): 45 (1932)

Armeria arenaria subsp. segoviensis (Gand. ex Bernis) Nieto Fel. Anales Jard. Bot. Madrid 44: 340 (1987)

Armeria cantabrica Boiss. & Reut. ex Willk. in Willk. & Lange. Prodr. Fl. Hispan. 2: 366 (1868)

Armeria castellana Boiss. & Reut. ex Leresche in Leresche & Levier, Deux Excurs. Bot. 188 (1881)

Baldellia alpestris (Coss.) M. Laínz. Laínz. In: Bol. Inst. Estud. Asturianos, Supl. Ci. 1: 35. (1960).

Baldellia repens subsp. baetica Talavera & Casimiro-Soriguer. Acta Bot. Malacitana 33: 315 (2008)
Calendula suffruticosa subsp. cinerea (Ohle) P. Silveira & A.C. Gonç. P. Silveira, A. C. Gonç. In: Phytotaxa 145(1): 52. (2013).
Calendula suffruticosa subsp. marginata (Willd.) Maire. Jahand. & Maire, Cat. Pl. Maroc 3: 789 (1934
Calendula suffruticosa subsp. tomentosa (Desf. ex Ball) Murb. Acta univ. Lund. ser. 2, 1(4):9 (1905

Calendula suffruticosa subsp. trialata P. Silveira & A.C. Gonç. P. Silveira & A. C. Gonç. In: Phytotaxa 352(1): 40. (2018).
Calendula suffruticosa subsp. vejerensis P. Silveira & A.C. Gonç. P. Silveira & A. C. Gonç. In: Phytotaxa 352(1): 40. (2018).
Campanula lusitanica subsp. specularioides (Coss.) Aldasoro & L. Sáez. Aldasoro & L.Sáez. In: Anales Jard. Bot. Madrid 59: 173. (2001).
Carduncellus balearicus (J.J. Rodr.) G. López. G. López. In: Acta Bot. Malac. 37: 83. (2012).

Carduus nigrescens subsp. hispanicus (Franco) O. Bolòs & Vigo. O. Bolòs, Vigo. In: Collect. Bot., 17(1): 91 1987. (1988).
Centaurea borjae Valdés Berm. & Rivas Goday. An. Inst. Bot. A. J. Cavanilles, 35: 160. (1978).

Centaurea janeri subsp. babiana ana M. Laínz. M. Laínz. In: Bol. Inst. Estud. Astur., Supl. Cienc., 22(Aport. Conoc. Fl. Catanbro -Astur,xi.): 36(1976). (1976).

Centaurea janeri subsp. janeri Graells. Mem. Real Acad. Ci. Exact. Madrid ser. 3 2(3): 466 (1859)
Centaurea ultreia Silva Pando. Anales Jard. Bot. Madrid 44: 422 fig. 1, fig. 2, fig. 3,fig.4 (1987)

Centaurium somedanum M. Laínz. Bol. Inst. Estud. Astur., Supl. Cienc., 22(Aport. Conoc. Fl. Cantabro-Astur,xi.): 32. (1976).

Chaenorhinum grandiflorum subsp. grandiflorum (Coss.) Willk. Suppl. Prodr. Fl. Hispan.: 178 (1893)
Chaenorhinum macropodum (Boiss. & Reut.) Lange in Willk. & Lange. Prodr. Fl. Hispan. 2: 579 (1870)
Chaenorhinum macropodum subsp. macropodum (Boiss. & Reut.) Lange in Willk. & Lange. Prodr. Fl. Hispan. 2: 579 (1870
Chaenorhinum origanifolium subsp. cotiellae P. Monts. & G. Monts. Anales Jard. Bot. Madrid 43: 44 fig. 1 (1986)
Chaenorhinum origanifolium subsp. rodriguezii (Porta) Güemes. Güemes. In: Fl. Iber. 13: 172. (2009).
Chaenorhinum segoviense subsp. segoviense (Reut. ex Rouy) Rouy. Rouy. In: Naturaliste 4: 190. (1882).
Chaenorhinum segoviense subsp. semiglabrum Loidi & A. Galán. Loidi & A. Galán. In: Candollea, 43(1): 252. (1988).
Chaenorhinum serpyllifolium subsp. serpyllifolium (Lange) Lange. Willk. & Lange, Prodr. Fl. Hispan. 2: 578 (1870)
Cirsium richterianum subsp. costae (Sennen & Pau) Talavera & Valdés. Talavera, Valdés. In: Lagascalia, 5(2): 207. (1976).
Cirsium richterianum subsp. giraudiasii (Sennen & Pau) Talavera & Valdes. Lagascalia 5: 208 (1976)
Cistus heterophyllus subsp. carthaginensis (Pau) M.B. Crespo & Mateo. Anales Jard. Bot. Madrid 45(1): 168 (1988)

Cistus ladanifer subsp. sulcatus (Demoly) P. Monts. Anales Jard. Bot. Madrid 49(1): 152 (1991)
Crepis bermejana M. Talavera, C. Sánchez & Talavera. M. Talavera, C. Sánchez & Talavera. In: Acta Bot. Malac. 38: 238. (2013).
Crepis novoana S. Ortiz, Soñora & Rodr. Oubiña. S. Ortiz, X. Soñora & Rodr. Oubiña. In: Bot. J. Linn. Soc., 123(2): 148. (1997).

Delphinium emarginatum subsp. nevadense (Kunze) C. Blanché & Molero. C. Blanché, Molero. In: Anales Jard. Bot. Madrid 41: 469. (1985).
Dianthus pungens subsp. hispanicus (Asso) O. Bolòs & Vigo. O. Bolòs, Vigo. In: But. Inst. Catalana Hist. Nat., 38 Bot., 188. (1974).
Diplotaxis ibicensis (Pau) Gómez-Campo. Gómez-Campo, C. Anales Jard. Bot. Madrid 38: 32. (1981).
Diplotaxis ilorcitana (Sennen) Aedo, Mart.-Laborde & Muñoz Garm. Castroviejo, S. & al. (eds.). Fl. Iberica 4: 356. (1993).
Draba aizoides subsp. cantabriae (M. Laínz) M. Laínz. Laínz, S.J. Manuel. Bol. Inst. Estud. Asturianos, Supl. Ci. 5: 14. (1962).

Echium cantabricum (M. Laínz) Fern. Casas & M. Laínz. Fern. Casas, Laínz. In: Mem. Soc. Bot. Geneve, 1: 111. (1979).

Elaeoselinum asclepium subsp. millefolium (Boiss.) García-Martín & Silvestre. García-Martín, Silvestre. In: Lagascalia, 12(2): 265. (1984).
Epipactis cardina Benito & C.E. Hermos. Benito & C.E.Hermos. In: Estud. Mus. Cienc. Nat. Álava 13: 109. (1998).
Erigeron cabelloi A. Pujadas, R. García-Salmones & E. López. A. Pujadas, García-Salmones & E. López. In: Acta Bot. Malac. 37: 212. (2012).
Erysimum linifolium J.Gay (Pers.). Erysimum linifolium (Pourr. ex Pers.) J. Gay, Erysim. Nov. 3 (1842)

Ferula communis subsp. cardonae Sánchez Cuxart & M. Bernal. Sánchez-Cux. & M. Bernal. In: Acta Bot. Barcin., 45: 237. (1998).
Ferula communis subsp. catalaunica (Pau ex C. Vicioso) Sánchez Cuxart & Bernal. Sánchez-Cux., M. Bernal. In: Acta Bot. Barcin., 45: 236. (1998).

Fritillaria legionensis Llamas & J. Andrés. Llamas & J.Andrés. In: Lagascalia 11: 68. (1983).

Gagea foliosa subsp. nevadensis (Boiss.) O. Bolós. O.Bolòs, Masalles & Vigo. In: Collect. Bot. (Barcelona) 17: 95. (1987 publ. 1988).
Galeopsis ladanum subsp. carpetana (Willk.) O. Bolòs & Vigo. Collect. Bot. (Barcelona) 14: 94 (1983)
Genista cinerascens Lange. Vidensk. Meddel. Dansk Naturhist. Foren. Kjobenhavn 1865: 163 (1866)

Genista legionensis (Pau) M. Laínz. Bol. Inst. Estud. Asturianos, Supl. Ci. 10: 194 (1964)

Gentiana lutea subsp. montserratii (Vivant ex Greuter) Romo. Pl. Vasc. Abella de la Conca 35 (1989)
Helianthemum apenninum subsp. cantabricum (M. Laínz) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 49. (1992).

Helianthemum apenninum subsp. cavanillesianum (M. Laínz) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 48. (1992).
Helianthemum apenninum subsp. estevei (Peinado & Mart. Parras) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 49. (1992).
Helianthemum apenninum subsp. suffruticosum (Boiss.) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 49. (1992).
Helianthemum apenninum subsp. urrielense (M. Laínz) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 48. (1992).

Helianthemum cinereum subsp. guadiccianum (Font Quer & Rothm.) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 59. (1992).
Helianthemum cinereum subsp. hieronymi (Sennen) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 60. (1992).
Helianthemum marifolium subsp. andalusicum (Font Quer & Rothm.) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 54. (1992).
Helianthemum marifolium subsp. conquense Borja & Rivas Goday. Anales Jard. Bot. Madrid 50: 55 (1992)
Helianthemum marifolium subsp. frigidulum (Cuatrec.) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 56. (1992).
Helianthemum marifolium subsp. molle (Cav.) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 55. (1992).
Helianthemum tinetense M. Mayor López & M. Fernández Benito. M. Mayor & M. Fernández. In: Fontqueria, 48: 90 (1997 publ. 1998).

Helianthemum viscidulum subsp. raynaudii (Ortega Oliv., Romero García & C. Morales) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 50(1): 60. (1992).
Helianthemum viscidulum subsp. viscidulum Boiss. Helianthemum viscidulum Boiss., Elench. Pl. Nov. 15 (1838)
Helichrysum massanellanum Herrando, J.M. Blanco, L. Sáez & Galbany. Herrando, J. M. Blanco, L. Sáez & Galbany. In: Collect. Bot. (Barcelona) 35(e009): 13. (2016).
Hippocrepis castroviejoi Talavera & E. Domínguez. Anales Jard. Bot. Madrid 57: 461 (1999 publ. 2000)
Hippocrepis nevadensis (Hrabestová) Talavera & E. Domínguez. Anales Jard. Bot. Madrid 57: 460 (1999 publ. 2000)
Hippocrepis tavera-mendozae Talavera & E. Domínguez. Anales Jard. Bot. Madrid 57: 457 (1999 publ. 2000)
Hugueninia tanacetifolia subsp. suffruticosa (H.J. Coste & Soulié) P.W. Ball. Heywood, V.H. Feddes Repert. 68: 194. (1963).

Jasione crispa subsp. mariana (Willk.) Rivas Mart. Anales Inst. Bot. Cavanilles 28: 45 (1972)
Jasione crispa subsp. tomentosa (A. DC.) Rivas Mart. Anales Inst. Bot. Cavanilles 28: 45 (1972)
Jasione crispa subsp. tristis (Bory) G. López. G.López. In: Anales Jard. Bot. Madrid 56: 166. (1998).
Lamium gevorense (Gómez Hern.) Gómez Hern. & A. Pujadas. Gómez Hern. & A.Pujadas. In: Acta Bot. Malac. 30: 160. (2005).
Launaea cervicornis (Boiss.) Font Quer & Rothm. Fl. Iber. Select. 1: 99 (1934), in sched.

Leontodon hispidus subsp. bourgaeanus (Willk.) Rivas Mart. & Sáenz de Rivas. Rivas Mart., Sáenz de Rivas. In: An. Inst. Bot. A. J. Cavanilles, 35: 157. (1978).
Leucanthemum eliasii (Sennen & Pau) Vogt, Konowalik & Oberpr. Molec. Phylogen. Evol. 92: 325 (2015)
Leucanthemum gallaecicum Rodr. Oubiña & S. Ortiz. An. Jard. Bot. Madrid, 47(2): 498 1989. (1990).
Leucanthemum sylvaticum subsp. merinoi (Vogt & Castrov.) Vogt & Oberpr. Ann. Bot. (Oxford) 111: 1121 (2013
Linaria alpina subsp. filicaulis (Boiss. ex Leresche & Levier) M. Laínz. Lainz. In: Bol. Inst. Estud. Asturianos, Supl. Ci. 5: 41. (1962).

Linaria badalii Loscos. Willk. In: Illustr. Fl. Hisp. 2: 33, t. 110 (1892), et Suppl. Prodr. Fl. Hisp. 176. (1893).

Linaria verticillata subsp. anticaria (Boiss. & Reut.) L. Sáez & M.B. Crespo. L. Sáez, M. B. Crespo. In: Bot. J. L. Soc. 148(2): 242. (2005).

Linaria verticillata subsp. cuartanensis (Degen & Hervier) L. Sáez & M.B. Crespo. L. Sáez, M. B. Crespo. In: Bot. J. L. Soc. 148(2): 239. (2005).
Linaria verticillata subsp. lilacina (Lange) L. Sáez & M.B. Crespo. L. Sáez, M. B. Crespo. In: Bot. J. L. Soc. 148(2): 237. (2005).

Narcissus asturiensis (Jord.) Pugsley. Pugsley. In: J. Roy. Hort. Soc. 58: 40. (1933).

Narcissus rupicola Dufour. ex Schult. & Schult. fil. in Roem. & Schult., Syst. Veg. 7: 958 (1830)

Nigella papillosa subsp. papillosa G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 41(2): 468 [1984]. (1985).
Odontites viscosus subsp. asturicus M. Laínz. M. Laínz. In: Bol. Inst. Estud. Astur., Supl. Cienc., 22(Aport. Conoc. Fl. Cantabro -Astur,xi.): 27. (1976).

Ononis tridentata subsp. angustifolia (Lange) Devesa & G. López. Anales Jard. Bot. Madrid 55: 258 (1997)
Ononis tridentata subsp. crassifolia (Léon Dufour ex Boiss.) Nyman. Consp. Fl. Eur.: 160 (1878)
Pedicularis pyrenaica subsp. praetermissa I. Soriano, M. Bernal & Sánchez Cuxart. I. Soriano, M. Bernal & Sánchez-Cux. In: Acta Bot. Barcinon. 50: 436. (2006).
Petrocoptis pyrenaica subsp. glaucifolia (Lag.) P. Monts. & Fern. Casas. Anales Jard. Bot. Madrid 45: 362 (1988)

Phalacrocarpum oppositifolium subsp. anomalum (Lag.) Vogt & Greuter. Willdenowia 33: 42 (2003

Phalacrocarpum oppositifolium subsp. hoffmannseggii (Samp.) Nieto Fel. Anales Jard. Bot. Madrid 39: 59 (198
Phalacrocarpum oppositifolium subsp. oppositifolium (Brot.) Willk. Bot. Zeitung (Berlin) 22: 252 (1864)
Phlomis crinita subsp. malacitana (Pau) Cabezudo, Nieto Caldera & F.B. Navarro. Acta Bot. Malacitana 16(2): 354 (1991)

Pinguicula longifolia Ramond. J.B.A.M.de Lamarck & A.P.de Candolle, Fl. Franç., ed. 3, 3: 728 (1805)

Plantago monosperma subsp. discolor (Gand.) M. Laínz. Lainz. In: Bol. Inst. Estud. Asturianos, Supl. Ci. 1: 31. (1960).

Primula acaulis subsp. balearica (Willk.) Greuter & Burdet. ex Greuter in Willdenowia 19(1): 42 (1989)
Primula elatior subsp. lofthousei (Hesl.-Harr.) W.W. Sm. & H.R. Fletcher. Trans. Bot. Soc. Edinburgh 34(4): 423 (1948)
Primavera de Sierra Nevada
Pterocephalidium diandrum (Lag.) G. López. G. López. In: An. Jard. Bot. Madrid, 43(2): 252 1986. (1987).

Ranunculus alpestris subsp. leroyi M. Laínz. M. Laínz. In: An. Jard. Bot. Madrid, 38(2): 470 [1981]. (1982).

Ranunculus parnassifolius subsp. muniellensis Bueno Sánchez, Fern.Casado & Fern. Prieto. Bueno Sánchez, Fern. Casado & Fern. Prieto. In: Bot. J. L. Soc., 109(3): 365. (1992).

Reseda gredensis (Cutanda & Willk.) Müller. Müll. Arg. In: A. DC., Prodr. 16(2): 582. (1868).

Rhamnus lycioides subsp. laderoi Rivas Mart. & J.M. Pizarro. t. J. Geobot. Res. 1: 57 fig. 1, 58, 72 fig. 11 a-b (2011)
Rumex acetosa subsp. biformis (Lange) Castrov. & Valdés Berm. Castrov., Valdés Berm. In: Simp. Conmem. Centenario Lag., Comun. Recibidas Despues Publ. Progr.: [3]. (1976), et An. Inst. Bot. A. J. Cav., 34(1): 326. (1977).

Sanguisorba lateriflora (Coss.) A. Braun & C.D. Bouché. Index Seminum (B, Berolinensis) 1862: 21 (1862)
Santolina magonica (O.Bolòs, Molin. & P.Monts.) Romo. Romo. In: Fl. Silvestres Baleares: 303. (1994).

Santolina melidensis (Rodr. Oubiña & S. Ortiz) Rodr. Oubiña & S. Ortiz. J. Rodr. Oubiña, S. Ortiz. In: Nova Acta Cient. Compostel. (Biol.), 8: 299 (1997 publ. 1998).

Santolina montiberica (Riv.-Guerra) R. Carbajal, L. Sáez, M. Serrano & S. Ortiz. R. Carbajal, L. Sáez, M. Serrano, S. Ortiz. In: Phytotaxa 291(3): 219. (2017).
Santolina vedranensis (O. Bolòs & Vigo) L. Sáez, M. Serrano, S. Ortiz & R. Carbajal. L. Sáez, M. Serrano, S. Ortiz, R. Carbajal. In: Phytotaxa 291: 221. (2017).
Sarcocornia hispanica Fuente, Rufo and Sánchez Mata. Fuente, Rufo & Sánchez Mata. In: Lazaroa 32: 10 (-12). (2011).
Saxifraga camposii subsp. leptophylla (Willk.) D.A. Webb. Feddes Repert. Spec. Nov. Regni Veg. 68: 204 (1963)
Saxifraga fragilis subsp. paniculata (Pau) Muñoz Garm. & P. Vargas. Muñoz Garm., P. Vargas. In: An. Jard. Bot. Madrid, 47(1): 279 1989. (1990).
Saxifraga pentadactylis subsp. almanzorii P. Vargas. Anales Jard. Bot. Madrid 43: 457, fig. 1 (1987)
Saxifraga pentadactylis subsp. willkommiana (Boiss. ex Willk.) Rivas Mart. Anales Inst. Bot. Cavanilles 21(1): 229 (1963)

Scabiosa turolensis subsp. turolensis Pau. Pau. In: Not. Bot. Fl. Espan. 1: 20 (1887); et Willk. Suppl, Prodr. Fl. Hisp. 74. (1893).
Escabiosa mayor
Scorzoneroides carpetana subsp. nevadensis (Lange) Izuzq. BV News Publ. Ci. 4 (45): 18 (2015)

Scorzoneroides pyrenaica subsp. cantabrica (Widder) Carlón, M. Laínz, Moreno Moral, J.M. Rodr. & Ó. Sánchez. Carlón, M. Laínz, Moreno Mor., Rodr. Berd., Ó. Sánchez. In: Doc. Jard. Bot. Atlántico 10: 103. (2014).
Seseli montanum subsp. peixotoanum (Samp.) M. Laínz. M. Laínz. In: Aport. Conocim. Fl. Gallega, 7: 17. (1971).
Silene scabriflora subsp. megacalycina Talavera. Castrov. & al. (eds.), Fl. Iber. 2: 330 (1990) [nom. nov.]

Tephroseris elodes subsp. coincyi (Rouy) Aedo. Castrov. & al. (eds.), Fl. Iber. 16(3): 1503 (2019)
Tephroseris elodes subsp. elodes (Boiss. ex DC.) Holub. Folia Geobot. Phytotax. 8: 173 (1973)
Teucrium capitatum subsp. gracillimum (Rouy) Valdés Berm. Acta Bot. Malac. 4: 40 (1978 publ. 1979)
Teucrium capitatum subsp. majoricum (Rouy) T. Navarro & Rosúa. Consp. Fl. Eur., Suppl. 2: 246 (1889)

Thymus vulgaris subsp. aestivus (Reut. ex Willk.) A. Bolòs & O. Bolòs. Misc. Fontsere: 95 (1961)
Tragopogon lainzii Suár.-Sant. , P. S. Soltis, Soltis, C. Díaz & Blanca. In: Syst. Bot. 36(2): 478. (2011).
Tuberaria globulariifolia (Lam.) Willk. Willk. In: lcon. Descr. Pl. Nov. 2: 71. (1859).

Veronica mampodrensis Losa & P.Monts. Losa & P. Monts. In: Anal. Inst. Bot. Cav. 11(2): 442. (1953).
Mollusca
Helicella cistorum (Morelet, 1845). Description des mollusques terrestres et fluviatiles du Portugal. p. 66, Pl. 6 Fig. 5

Pteridophyta
Dryopteris corleyi Fraser-Jenkins. Dryopteris corleyi Fraser-Jenk. in Bol. Soc. Brot. ser. 2, 55: 248(1982)
