
La clasificación de los seres vivos
En la naturaleza existen millones de seres vivos diferentes. El desarrollo de las técnicas y análisis genéticos han permitido en los últimos años crear una clasificación más afín a la evolución real permitiendo crear árboles filogenéticos más precisos, dejando atrás el concepto de los diferentes reinos que durante décadas fueron considerados el pilar basal de la clasificación.
Para aprender más
Un repaso a la historia de la clasificación de los seres vivos y su situación actual.

Los antiguos reinos
La clasificación comienza con la división más amplia en dominios, que son las categorías superiores. Los dominios reconocidos son Bacteria, Archaea (ambos procariotas) y Eukarya (eucariotas). Tradicionalmente, los eucariotas se dividían en varios reinos, como Animalia, Plantae, Fungi y Protista, sistema ya en desuso.

Nomenclatura binominal
Es un sistema estándar para nombrar las especies. Cada especie se identifica por un nombre de género seguido de un epíteto específico, ambos en latín o latinizados. Este sistema asegura que cada organismo tenga un nombre único y universalmente reconocido.

Criterios de clasificación
Los organismos se clasifican según una variedad de criterios, incluyendo la morfología (forma y estructura), la genética (secuencias de ADN), el metabolismo, y otros aspectos de su biología como la reproducción y las relaciones filogenéticas (evolutivas).

Clasificación filogenética
La filogenia es el estudio de las relaciones evolutivas entre especies o grupos de organismos. Examina cómo han divergido a partir de ancestros comunes, trazando su historia evolutiva y determinando su parentesco biológico mediante el análisis de características y secuencias genéticas.

Los árboles filogenéticos
Un árbol filogenético es un diagrama que representa las relaciones evolutivas entre diversas especies o grupos de organismos. Muestra cómo han divergido y evolucionado a partir de un ancestro común, proporcionando una visualización de su historia evolutiva y parentesco biológico.

Supergrupos en Eukarya
En la clasificación moderna de los eucariotas, se han identificado varios "supergrupos" basados en estudios genéticos y moleculares, que agrupan a los organismos más allá de los reinos tradicionales, reflejando relaciones evolutivas profundas y dejándo en el olvido los antiguos reinos.
Los clasificación de los seres vivos en asturnatura
Categoría | Nombre común | Taxones destacados | Núm. sp. | |
---|---|---|---|---|
![]() | Arthropoda | Artrópodos | Mantis religiosa, Araneus diadematus, Acherontia atropos, Tettigonia viridissima | 14125 |
Dominio Bacteria | ||||
![]() | Cyanobacteriota Oren et al. 2022 | Las cianofitas o cianobacterias | Nostoc commune, Rivularia bullata, Calothrix crustacea, Lyngbya semiplena | 210 |
![]() | Pseudomonadota Garrity et al., 2021 | Bacterias | Agrobacterium tumefaciens | 1 |
Dominio Eukarya | ||||
Supergrupo TSAR | ||||
Clado Rhizaria | ||||
![]() | Cercozoa Cavalier-Smith, 1998 | Cercozoos | Spongospora subterranea, Plasmodiophora brassicae, Plasmodiophora maritima | 3 |
![]() | Foraminifera d'Orbigny, 1826 | Foraminíferos | Nummulites millecaput, Mesorbitolina texana, Assilina exponens | 3 |
Clado Stramenopila | ||||
![]() | Ochrophyta Cavalier-Smith, 1995 | Ocrófitas, algas pardas, diatomeas | Ectocarpus siliculosus, Undaria pinnatifida, Sargassum muticum, Ascophyllum nodosum | 279 |
![]() | Oomycota Arx | Oomycetes | Albugo candida, Bremia lactucae, Albugo tragopogonis, Peronospora parasitica | 109 |
Supergrupo Archaeplastida | ||||
![]() | Chloroplastida Adl et al. | Plantas verdes | Eucalyptus globulus, Quercus robur, Laurus nobilis, Populus alba | 12283 |
![]() | Rhodophyta Wettstein | Algas rojas | Chondrus crispus, Gelidium corneum, Corallina officinalis, Jania rubens | 801 |
Supergrupo Amorphea | ||||
![]() | Amoebozoa Lühe, 1913 | Mixomicetes | Fuligo septica, Mucilago crustacea, Hemitrichia serpula, Diachea leucopoda | 75 |
![]() | Annelida | Anélidos | Arenicola marina, Spirographis spallanzani, Aphrodita aculeata, Sipunculus nudus | 1251 |
![]() | Arthropoda | Artrópodos | Mantis religiosa, Araneus diadematus, Acherontia atropos, Tettigonia viridissima | 14125 |
![]() | Ascomycota Caval.-Sm. | Ascomycetes, líquenes | Morchella esculenta, Claviceps purpurea, Xanthoria parietina, Helvella crispa | 5112 |
![]() | Basidiomycota R.T. Moore | Basidiomycetes | Boletus edulis, Lepista nuda, Ustilago maydis, Puccinia graminis | 3344 |
![]() | Blastocladiomycota Doweld | Physoderma alfalfae | 1 | |
![]() | Brachiopoda | Braquiópodos | Terebratulina retusa, Pygope diphya, Argyrotheca cuneata, Dallina septigera | 34 |
![]() | Bryozoa | Briozoos | Membranipora membranacea, Bugula neritina, Electra pilosa, Flustra foliacea | 522 |
![]() | Chaetognatha | Quetognatos | Caecosagitta macrocephala, Spadella cephaloptera, Parasagitta setosa, Flaccisagitta enflata | 27 |
![]() | Chordata | Cordados | Salamandra salamandra, Pelophylax perezi, Natrix astreptophora, Vipera seoanei | 3310 |
![]() | Chytridiomycota Doweld | Chytridiomycetes | Synchytrium endobioticum, Cladochytrium aneurae, Synchytrium anemones, Synchytrium macrosporum | 8 |
![]() | Cnidaria | Anémonas, medusas | Physalia physalis, Velella velella, Actinia equina, Aurelia aurita | 733 |
![]() | Ctenophora | Ctenóforos | Hormiphora cucumis, Pleurobrachia pileus, Cestum veneris, Bolinopsis infundibulum | 6 |
![]() | Cycliophora | Symbion pandora | 1 | |
![]() | Echinodermata | Equinodermos | Paracentrotus lividus, Marthasterias glacialis, Holothuria forskali, Asterias rubens | 370 |
![]() | Echiura | Equiúridos | Thalassema thalassemum, Bonellia viridis, Echiurus echiurus | 3 |
![]() | Entoprocta | Loxosomella pes, Loxosomella parguerensis, Loxosomella crassicauda, Loxosomella tonsoria | 8 | |
![]() | Gastrotricha | Gastrotricos | Aspidiophorus paramediterraneus, Oregodasys cirratus, Chaetonotus apechochaetus, Halichaetonotus aculifer | 13 |
![]() | Glomeromycota C. Walker & A. Schüßler | Glomeromycetes | Glomus macrocarpum, Glomus microcarpum, Glomus epigaeum, Glomus flavisporum | 5 |
![]() | Hemichordata | Hemicordados | Glossobalanus minutus, Balanoglossus clavigerus, Didymograptus murchisoni | 3 |
![]() | Kinorhyncha | Echinoderes parrai, Dracoderes gallaicus, Echinoderes dujardinii, Echinoderes cantabricus | 24 | |
![]() | Loricifera | Loricíferos | Rugiloricus manuelae | 1 |
![]() | Mollusca | Moluscos | Architeuthis dux, Octopus vulgaris, Sepia officinalis, Littorina littorea | 3409 |
![]() | Mucoromycota Doweld | Pilobolus longipes, Mucor alternans, Rhizopus stolonifer, Pilobolus roridus | 7 | |
![]() | Nematoda | Nemátodos | Enterobius vermicularis, Anisakis simplex, Acanthocheilus rotundatus, Anisakis typica | 291 |
![]() | Nematomorpha | Nematomorfos | Gordius aquaticus | 1 |
![]() | Nemertea | Nemertinos | Lineus longissimus, Tetrastemma longissimum, Amphiporus lactifloreus, Cerebratulus fuscus | 74 |
![]() | Phoronida | Forónidos | Phoronis hippocrepia, Phoronis australis, Phoronis psammophila, Phoronis muelleri | 8 |
![]() | Platyhelminthes | Platelmintos | Procerodes littoralis, Leptoplana tremellaris, Convoluta convoluta, Prostheceraeus roseus | 120 |
![]() | Porifera | Esponjas | Spongia officinalis, Axinella polypoides, Sycon ciliatum, Cliona celata | 58 |
![]() | Priapulida | Priapúlidos | Priapulus caudatus, Priapulus abyssorum, Tubiluchus lemburgi | 3 |
![]() | Tardigrada | Osos de agua | Actinarctus doryphorus, Actinarctus physophorus, Echiniscoides sigismundi subsp. sigismundi, Batillipes pennaki | 23 |
![]() | Xenacoelomorpha Philippe, Brinkmann, Copley, Moroz, Nakano, Poustka, Wallberg, Peterson & Telford, 2011 | Symsagittifera roscoffensis | 1 | |
![]() | Zygomycota Moreau | Zigomicetes | Entomophthora muscae, Syzygites megalocarpus, Phycomyces nitens, Endogone pisiformis | 7 |