Globularia L.
Nomenclatura
- Publicación original
- Globularia L., Sp. Pl. 1: 95 (1753)
- Grupo
- Plantae
- Etimología
- Globulária, -ae f. - neolat. globularia, -ae f. = según Clusio, Rariorum aliquot stirpium, per Pannoniam... (1583), nombre entre los botánicos de una planta claramente referible al género Globularia L. (Globulariáceas), a no dudar alusivo a la forma globosa de las inflorescencias -lat. globulus, -i m. = glóbulo, globito, bolita; diminutivo de lat. globus, -i m.; lat. -aria, -ariae f. = sufijo que indica relación, en sentido amplio.
Descripción
Sufrútices o hierbas perennes.
Hojas alternas o en fascículos, simples, enteras
o débilmente dentadas, generalmente gruesas, sin estípulas.
Flores pentámeras,
zigomorfas, de color azulado, bracteadas, agrupadas en capítulos terminales.
Cáliz muy ligeramente bilabiado; segmentos triangulares, acuminados, los del labio superior más anchos.
Corola simpétala, netamente bilabiada.
Estambres
4, epipétalos, exertos.
Ovario súpero, unilocular.
Fruto en aquenio.
Clave de identificación de especies
1. Mata erecta 40-60(100) cm, muy ramificada; brácteas externas anchamente oblongas, obtusas o redondeadas en el ápice -> Globularia alypum
- Sufrútice pequeño y enmarañado o hierba cespitosa; brácteas externas lanceoladas, acuminadas -> 2
- Sufrútice pequeño y enmarañado o hierba cespitosa; brácteas externas lanceoladas, acuminadas -> 2
2. Planta con estolones; hojas 6-13 mm, uninervias -> 3
- Planta sin estolones; hojas 12-70 mm, plurinervias -> 4
- Planta sin estolones; hojas 12-70 mm, plurinervias -> 4
3. Hojas en su mayoría agrupadas en fascículos, ápice desde agudo hasta casi acuminado; tallos floríferos 3-6 cm -> Globularia repens
- Hojas no agrupadas en fascículos, ápice desde bien redondeado hasta ligeramente redondeado o trífido; tallos floríferos (2)4-14 cm -> Globularia cordifolia
- Hojas no agrupadas en fascículos, ápice desde bien redondeado hasta ligeramente redondeado o trífido; tallos floríferos (2)4-14 cm -> Globularia cordifolia
4. Hojas con 3-10 dientes espinosos, prominentes, hasta de 1,5 mm, densamente cubiertas -por ambas superficies- de excrecencias puntiformes calcáreas -> Globularia spinosa
- Hojas sin dientes o con éstos cortos e inermes, con muy pocas o sin ninguna excrecencia puntiforme calcárea -> 5
- Hojas sin dientes o con éstos cortos e inermes, con muy pocas o sin ninguna excrecencia puntiforme calcárea -> 5
5. Tallos floríferos sin hojas o con éstas muy pequeñas y escuamiformes -> 6
- Tallos floríferos con hojas estrechamente lanceoladas -> 7
- Tallos floríferos con hojas estrechamente lanceoladas -> 7
6. Labio superior de la corola inexistente o reducido a dos lóbulos diminutos -> Globularia nudicaulis
- Labio superior de la corola bien desarrollado, de c. 3,5 mm -> Globularia fuxeensis
- Labio superior de la corola bien desarrollado, de c. 3,5 mm -> Globularia fuxeensis
7. Capítulos 0,7-1,3(2) cm de anchura; labio superior de la corola 0,5-1,5 mm; hojas de textura más o menos fina -> Globularia bisnagarica
- Capítulos 1,5-2,5 cm de anchura; labio superior de la corola 2,5-5,5 mm; hojas de textura firme -> 8
- Capítulos 1,5-2,5 cm de anchura; labio superior de la corola 2,5-5,5 mm; hojas de textura firme -> 8
8. Margen de las hojas ondulado; brácteas 4-6 mm; corola 9-10(13) mm -> Globularia vulgaris
- Margen de las hojas plano; brácteas 9-10 mm; corola 12-13 mm -> Globularia majoricensis
- Margen de las hojas plano; brácteas 9-10 mm; corola 12-13 mm -> Globularia majoricensis
Clasificación y especies de Globularia
Puedes consultar información de 14 especies.
Especie | Nombre común | Tipo | Protección | |
---|---|---|---|---|
Globularia alypum L. Chloroplastida - Plantaginaceae | Especie autóctona | |||
Globularia ascanii Bramwell & Kunkel Chloroplastida - Plantaginaceae | Mosquera de Tamadaba | Especie autóctona | LESRPE | |
Globularia bisnagarica L. Chloroplastida - Plantaginaceae | ||||
Globularia cordifolia L. Chloroplastida - Plantaginaceae | Especie autóctona | |||
Globularia fuxeensis Giraudias Chloroplastida - Plantaginaceae | ||||
Globularia gracilis Rouy & J.A.Richt. Chloroplastida - Plantaginaceae | ||||
Globularia losae L.Villar, Sesé & Ferrández Chloroplastida - Plantaginaceae | Especie autóctona | |||
Globularia majoricensis Gand. Chloroplastida - Plantaginaceae | Endemismo ibérico | |||
Globularia nudicaulis L. Chloroplastida - Plantaginaceae | ||||
Globularia repens Lam. Chloroplastida - Plantaginaceae | Siemprejunta | |||
Globularia salicina Lam. Chloroplastida - Plantaginaceae | Especie autóctona | |||
Globularia sarcophylla Svent. Chloroplastida - Plantaginaceae | Mata de risco | Especie autóctona | LESRPE | |
Globularia spinosa L. Chloroplastida - Plantaginaceae | Endemismo ibérico | |||
Globularia vulgaris L. Chloroplastida - Plantaginaceae | Globularia |
Bibliografía y más información
Artículo científico
- The New Tree of Eukaryotes. Fabien Burki, Andrew J. Roger, Matthew W. Brown & Alastair G.B. Simpson. 2020. Trends in Ecology & Evolution, Vol. 35, No. 1
- The Revised Classification of Eukaryotes. Adl & al.. 2012. J. Eukaryot. Microbiol., 59(5), 2012 pp. 429-493